dinsdag 9 juni 2015

Duurzaam Ondernemen bij Rockwool

 
Onderstaand artikel is ook verschenen in de BEnT-nieuwsbrief no.8 van januari 2016
 
TB-studenten en hun begeleiders voor de ingang Rockwool


Technische Bedrijfskundestudenten bij Rockwool.
Met een groep van zo’n veertig tweede jaars Technische Bedrijfskunde studenten inclusief de docentbegeleiders,  zijn we 9 juni per touringcar naar Roermond gegaan om daar hartelijk ontvangen te worden.  Rockwool Energy & Sustainability  Officer Hans Spronken was onze gastheer die samen met nog een drietal collega’s uitleg gaven over MVO-beleid van Rockwool.  We hebben deze uitnodiging te danken aan een oudere jaars student Technische Bedrijfskunde Jan-Jaap van Noort, die het MVO- of Duurzaamheidsverslag van Rockwool uit 2013 heeft doorgenomen en beoordeeld. Hij deed dat voor het tweede jaars vak Duurzaam Ondernemen (onderdeel van project 7-8). Als dank wilden de MVO-coördinator graag niet alleen onze studenten ontvangen en rondleiden, maar vooral  ook in dialoog gaan over duurzaamheid.

Docentcollega's Hans Idema en Peter Custers in rode stofjas 
Na een onthaal met koffie en kleine Limburgse vlaaitjes kregen we  een presentatie  over de duurzaamheidsaspecten  van Rockwool  en vooral hun natuurlijke product steenwol . Steenwol wordt geproduceerd uit voornamelijk basalt  dat na verhitting tot zo’n 1500 graden Celsius vloeibaar wordt en via een procedé omgezet wordt in vezels en vlokken. Deze vlokken worden na enig persen verwerkt tot de bekende isolatiematten  en geperste dikke dakisolatieplaten.
In de presentatie werd veel aandacht gegeven aan de brandveiligheid van gebouwen en dat het huidige bouwbesluit geen echte stimulans is om gebouwen en huizen veel brandveiliger te maken. Dat zelfde geldt voor verzekeraars van gebouwen.  Een bedrijfsbrand kan een onderneming volledig onderuit halen omdat de verzekeringsvergoeding slechts de gebouwkosten vergoedt maar niet de productie-uitval.
Nadat we allemaal in rode stofjassen gehuld waren kregen we een rondleiding door de fabriek en met name productielijn 7 waar de steenwolmatten en platen geperst werden.

In de demonstratieruimte zagen we alle huidige producten van Rockwool. Behalve isolatiemateriaal  voor muren en daken maken ze ook plafondplaten en zelfs gevelplaten (vergelijkbaar met de Trespa gevelplaten). Een heel assortiment van toepassingen voor in de bouw en isolatie van daken, muren van huizen en in de utiliteitsbouw. Daarnaast bieden ze ook isolatiemateriaal van chemische installaties aan en sinds enige jaren  wordt steenwol ook als bodemvervanger in de substraat-glastuinbouw gebruikt onder de merknaam Grodan.  Deze bodemvervanger heeft als voordeel dat er geen bacteriën en ziektekiemen in zitten en dat het toegevoerde water en eventuele meststoffen rechtstreeks opgenomen worden door de planten.

Testopstelling voor (on-) brandbaarheid steenwol
Voordeel van steenwol is dat het een zeer brandwerend materiaal is dat zelfs bij hoge temperaturen tot 1000 C nog niet gaat branden . We kregen later tijdens een demonstratie te zien hoe een flinke gasbrander wel een kwartier lang gericht was op een steenwollen mat waarin drie thermometers staken. De  temperatuur aan de voorzijde van de brander liep op tot zo’n 450 C maar aan de binnen- en  achterkant bleef het zo’n 20 C .  De uit olie gemaakte kunststof isolatiematerialen zoals PVC, PUR en Polystyreen kunnen daar niet tegenop.

woensdag 3 juni 2015

Bedrijfskunde studenten helpen Fontys met SustainaBUL

Onderstaand artikel is ook verschenen in BEnT-nieuwsbrief no. 8 van januari 2016
 
 
 
Fontys krijgt prijs voor beste nieuwkomer op duurzaamheidslijst.

Om enige vrije studiepunten te "verdienen" hebben twee Technische Bedrijfskunde studenten, te weten Jarno Langevelde en Tom de Haas hun tijd en energie ingezet om ervoor te zorgen dat Fontys mee deed met een nulmeting in het kader van Duurzaamheid. Door de organisatie Studenten  voor Morgen is een uitgebreide vragenlijst, verdeeld over vier rubrieken ontwikkeld. Die lijst met 37 items moest  ingevuld worden door de instituten en/of diensten van Fontys zodat  daaruit hun duurzaamheidsinspanningen en resultaten blijken.  De vier rubrieken of thema’s waren: Bedrijfsvoering (60 punten), Onderwijs (35 punten), Onderzoek (30 punten) en Integrale Benadering (25 punten). Het gaat er natuurlijk om in hoeverre Hogescholen in hun huisvesting, facilitair beheer en  inrichting gericht zijn op duurzaamheidsaspecten.  Het is daarom ook terecht dat bedrijfsvoering de hoogste weegfactor krijgt.  
Van de ongeveer 30 instituten en de verschillende Diensten van Fontys hebben er nog maar weinig de moeite genomen om de lange vragenlijst in te vullen en daarvoor ook bewijsstukken aan te dragen.  Zo heeft bijvoorbeeld Fontys facilitaire dienst en huisvesting wel meegedaan, omdat zij eerder al een duurzaamheidsbeleidsplan hadden opgesteld. Dat geeft het ambitieniveau weer en biedt houvast bij het duurzaam inkopen en onderhandelen met leveranciers en  cateraars. 
 Afhankelijk van de resultaten worden de  universiteiten en hogescholen gerangschikt in de mate waarin ze aan duurzaamheid doen in hun curricula en daarnaast in hun eigen organisatie.

Fontys heeft wel degelijk goede redenen om mee te doen. Zo roept het College van Bestuur al enige jaren dat wij studenten voor de toekomst opleiden. Dan kan het niet anders of duurzaamheid heeft daar een belangrijkste plaats in. We weten het misschien alleen nog niet van elkaar. 
Zo kun je als iconisch duurzaamheidsproject zeker de nieuwe Sporthogeschool van Fontys  noemen. Daar is  in vele opzichten duurzaamheid gerealiseerd door een gebouw te ontwerpen met een relatief laag energieverbruik en veel duurzame materialen(o.a. bamboe).  

                                                                     Foto: Fontys Sporthogeschool

Een instituut dat wel heeft meegedaan met de nulmeting is Fontys Bedrijfsmanagement, Educatie en Techniek. Zij hebben behalve veel onderwijsaandacht voor duurzaam ondernemen en maatschappelijk verantwoord ondernemen in jaar 2 en 4  ook als iconisch project de Black Jaguar Foundation  opgevoerd. Initiatiefnemer en avonturier Ben Valks heeft dit sponsorproject afgelopen jaar op uitnodiging van Bedrijfskundedocent Hans Idema bij studenten en de opleiding geïntroduceerd. Met voldoende sponsoren hoopt men een groot stuk Amazone regenwoud te kunnen redden en zo een 2000 km lange corridor te realiseren als bescherming van het leefgebied van de uiterst zeldzame zwarte jaguar. Niemand is er nog in geslaagd om dit schuwe dier te filmen. Wel zijn er enkele foto's gemaakt met nachtcamera's.  
 
 Na twee maanden van voorbereiding was  vrijdag 29 mei de spannende prijsuitreiking op de Hogeschool van Leiden. Tot verrassing van velen kreeg Fontys daar zelfs meteen een prijs  voor  beste nieuwkomer. Van de 22 deelnemende hoger onderwijsorganisaties zijn de beste 15 op een ranglijst geplaatst. Op de eerste plaats eindigde de Universiteit van Wageningen.  De beste Hogeschool was die van Utrecht, die ook nog een andere bijzondere onderscheiding binnen haalde. Drie jaar op rij wisten zijn de prijs voor het meest  iconische duurzaamheidsproject te behalen. Avans Hogeschool haalde de 5e plaats en verdiende ook het predicaat goud.
De Technische universiteit van Eindhoven deed het slechter dan een jaar eerder en kwam nu op de 10e plaats terecht. Dat is een tegenvaller gezien hun vele mooie bijzondere projecten en activiteiten. Denk aan de “lego” auto Nova met een verbruik van 1:800 . 

Nova: een nieuwe modulaire auto

Verder zijn er bij de TU/e vergevorderde plannen om een volledige 100% elektrische racewagen  te ontwikkelen en heeft men al successen geboekt met de  zuinige familiewagen Stella op zonne-energie etc.    Een tweetal TU/e studenten heeft ook een vlakke lichtgewicht bodemplaat voor de onderkant van auto's ontwikkeld, die tot een 12-14% lager brandstofverbruik leidt. Simpel en  effectief, maar autofabrikanten hebben er nooit aandacht voor gehad..   
Stella familiewagen op zonne-energie
 Afgelopen dinsdagmiddag zijn de projectgroep en verschillende contactpersonen van de deelnemende instituten en diensten van Fontys bij elkaar gekomen waarbij ook voorzitter van College van Bestuur Nienke Meijer aanwezig was. Zij was blij met de eervolle vermelding en hoopt dat dit het begin zal zijn van vele verdere stappen binnen Fontys op duurzaamheidsgebied. In September of misschien rond de Dag van Duurzaamheid (dit jaar 09-10-2015) zal er een Fontysdag georganiseerd worden waar de resultaten en bijzondere projecten op duurzaamheidsgebied gepresenteerd zullen worden.  Een goede suggestie zou zijn om een nieuwe slogan te kiezen: "wij leiden studenten op voor een duurzame toekomst" .

 
Studenten van Morgen hebben zelf ook een prijs gewonnen als het Groentje, een aanmoedigingsprijs voor duurzame initiatieven en toegekend door Trouw, bij de bekendmaking van de duurzame top 100 van 2015