1. MVO: Van MeMo tot Triple P

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen.

In de jaren zeventig van de vorige eeuw ontstond er in Nederland een kleine tegenbeweging in Amsterdam die georganiseerd was als Stichting Mens en Milieuvriendelijke Ondernemen (MeMo). Daarmee vergelijkbaar waren ook De Kleine Aarde in Boxtel en de Twaalf Ambachten. Het waren groeperingen van bewuste consumenten en alternatieve ondernemers zoals biologische en ekologische boeren die een onderneming wilden leiden en voedsel wilden bereiden en consumeren zonder het milieu of de mens schade te berokkenen.
Op het grote politieke en maatschappelijke toneel begon het thema van het milieu en de voedselvoorziening pas een rol te spelen in 1972 na het rapport van de Club van Rome “Limits to Growth”. Wetenschappers zoals Meadows hadden uitgerekend dat bij de huidige wereldwijde bevolkingsgroei en toename in welvaart (en dus consumptie) alsook het gebruik van fossiele energie die een aanslag plegen op het milieu, we hoe dan ook vastlopen! Het roer moet om.
In de jaren 90 deed de Brundtland-commissie in opdracht van de Verenigde Naties iets vergelijkbaars. In het eindrapport "Our Common Future" werd voor het eerst opgeroepen tot een duurzame ontwikkeling. Eeuwige economische groei in onmogelijk en dus zullen we moeten overstappen naar een groene, circulaire economie en duurzame landbouw.

Triple P staat voor het zoeken van een balans tussen People, Planet en Profit. Later is daar ook het begrip Duurzaam Ondernemen of Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen voor gehanteerd. In het Engels gebruikt men daarvoor de term Corporate Social Responsibility (CSR)
Als een onderneming rekening houdt met het effect van het bedrijf op het milieu en de mensen binnen en buiten het bedrijf dan is er sprake van Triple P.

Voorbeelden van grote Internationale ondernemingen die zich onderscheiden door MVO zijn:
Tata Group India (nu eigenaar van Corus, voormalig Hoogovens):
- gratis onderwijs kinderen werknemers en goede huisvesting deel personeel
- heeft een auto ontwikkeld de Tata Nano voor Indiase middenklasse van max. $ 3.000
en geeft 2/3 van de winst naar liefdadigheidsinstellingen.
Ben & Jerry’s Homemade (nu Unilever):
Een van oorsprong Amerikaanse ijsproducent met alleen natuurlijke ingrediënten en
vaste hoeveelheid- en prijsafspraken met indianen en melkleveranciers.
The Body Shop (nu l’Oreal) : een cosmeticabedrijf opgericht door de Engelse Anita Roddick op basis van natuurlijke stoffen en eenvoudige (retour-)verpakkingsmiddelen.
Van eigen bodem kunnen we Tendris en Philips noemen.
Tendris te Naarden van mede-oprichter Ruud Koornstra ontwikkelt duurzame producten zoals de Pharos Ledlamp.

Deze lamp is 95% energiezuiniger dan een vergelijkbare gloeilamp en heeft een levensduur van 25 à 30 jaar en werkt zonder het giftige kwik zoals bij spaarlampen. Verder ontwikkelt ze ook nieuwe Led-toepassingen in straatverlichting en tuinbouwkassen. Dit product/bedrijf heeft zelfs een prijs van de Wereldbank gekregen en werd Bil Clinton ambassadeur van dit bedrijf. Later is een intensieve samenwerking aangegaan met Philips.

Vanaf het moment dat Philips prof Prahalad als vaste adviseur had binnengehaald, ging zij volop aan de slag met MVO. Prahalad is auteur van het beroemde boek uit 2002 “The Fortune at the bottom of the Piramid” en hij kreeg in 2006 een eredoctoraat aan de Universiteit van Tilburg. Inmiddels is hij overleden. Dankzij Prahalad ontwikkelt Philips duurzame producten voor de onderkant van de markt in onderontwikkelde landen zoals India o.a. een stalen kookoventje met afzuiging, een oplaadbare draadloze verlichting en verkocht deze via NGO’s en microkredietinstellingen.

In Nederland heeft het SER-rapport “De Winst van Waarden” o.l.v. voorzitter Herman Wijffels voor een grote doorbraak gezorgd. De resultaten werden omarmd door de politiek en meteen in praktijk gebracht door het ministerie van Economische Zaken. MVO is sinds 2001 een speerpunt in het beleid van EZ. In januari 2007 verscheen het evaluatierapport ‘Terugblikken en vooruitzien’ van vijf jaar MVO-beleid (2001-2006) en daarna ontstond de nieuwe MVO-visie (2008-2011) van : “Inspireren, Innoveren en Integreren”!
De Nederlandse overheid heeft geprobeerd om Duurzaam ondernemen vooral te stimuleren. Zo heeft ze een Nationaal Kenniscentrum onder de naam MVO- Nederland opgezet waar ondernemers voor informatie en advies terecht kunnen. Daarnaast heeft de overheid besloten zelf het goede voorbeeld te geven door duurzaam in te kopen. De centrale overheid vanaf 2010 voor 100% en de gemeenten en provincies voor 50%. Later moeten ook deze naar 100%. Een ander mooi initiatief van de overheid is het instellen van een nieuwe prijsvraag: Het Ei van Columbus voor originele ideeën.

In 2008 werd deze prijs toegekend aan het bedrijf Titan Wood. Dat bedrijf ontwikkelde een methode om grenen hout via een schone behandeling met azijn om te vormen tot duurzaam hardhout, onder de naam Accoya-hout .

Verder is het belangrijk geweest dat wetenschappelijk onderzoek ook heeft aangetoond dat investeren in MVO loont. Zo heeft het Nederlandse Vaktijdschrift ESB in augustus 2007 een artikel gepubliceerd van een onderzoek uitgevoerd onder 250 beursgenoteerde Europese bedrijven. Daarbij bleek dat ondernemingen die actief met MVO bezig waren betere financiële resultaten behaalden zoals een hoger rendement op het Eigen Vermogen en een hogere Marktwaarde. ISO 26000 is een in Nederland ontwikkelde norm die bedrijven helpt met het implementeren van MVO en vergelijkbaar met de MVO-prestatieladder.