Onderzoek naar productiviteit dakpannen bij Wienerberger

Wienerberger is de grootste producent van bakstenen ter wereld en de nummer 1 op de keramische dakpannenmarkt.  Het bedrijf is van oorsprong een investeringsmaatschappij uit Wenen, die zich richt op bouwmaterialen en heeft in totaal ongeveer 350 productielocaties. In Nederland zijn dit er 30. 

Wienerberger Narvik Tegelen is een daarvan en daar worden dakpannen en hulpstukken in massaproductie op voorraad geproduceerd. Jaarlijks zo’n 13 miljoen producten met een assortiment bestaande uit vijf  verschillende modellen dakpannen, uitgevoerd in 15 verschillende kleuren en circa 20 soorten hulpstukken. Dit gebeurt in een volcontinue lijnproductie (vanwege een tunnel-oven) in drie ploegendienst. Zij leveren deze producten aan bouwbedrijven, tussenhandelaren en ook particulieren. 

 Probleem is de huidige omvang van het aantal afgekeurde en beschadigde dakpannen. Uitgedrukt in een percentage gaat het om circa  2,4% van het totaal, omgerekend zo’n 400.000 pannen, die weggegooid moeten worden.  Omgerekend naar geld betekent dat een verlies van zo’n drie ton per jaar.  Een hbo- Technische Bedrijfskunde student  Nino Joosten is gevraagd om een onderzoek uit te voeren om de oorzaken op te sporen en met aanbevelingen te komen hoe dit afkeurpercentage naar beneden kan worden gebracht.  De bachelorstudent kreeg de opdracht om de afkeur met 25% te verminderen.  

De Fontys bachelor student kon kiezen voor een aanpak gericht op kwaliteit en dan met name de kwaliteitskosten en het huidige kwaliteitssysteem. Is dat optimaal of juist voor verbetering vatbaar? De andere benadering is die om in te zoomen op het logistieke en productieproces en te zoeken naar oorzaken van breuken en afwijkingen en na te deken over verbeteringen. Voor het eerste is gekozen.

Figuur: Kwaliteitskostenmodel volgens Juran

Het productieproces bestaat uit een aantal bewerkingen. Tot aan het moment dat de dakpannen worden gebakken in de oven is er ook al wat afkeur maar die wordt opnieuw hergebruikt en leidt niet tot uitval.

Pas na het bakproces zijn afwijkingen en breuken onherstelbaar en moeten worden weggegooid.  

In de zoektocht heeft Nino ontdekt dat vuil op de pannen de grootste afkeuroorzaak is en bijna 25% beslaat. Als die ontstaat voor het bakken zou een extra reinigingsproces (wegspuiten of wegblazen met perslucht of water) voor de oven voor soelaas bieden en de afkeur verlagen.

Processchema productie keramische dakpannen (bron: Nino Joosten)

Op die manier kan de onderzoeksdoelstelling waarschijnlijk gehaald worden. Interessant is ook of er verschillen waren in afkeurpercentages tussen de drie verschillende ploegen of tussen verschillende modellen . Het eerste was niet het geval, maar het tweede wel.

Aanvullend heeft Nino aangegeven dat een volgende student misschien nog dieper op het kwaliteits- managementsysteem kan ingaan. Doen we voldoende en de juiste metingen en is daarbij het optimum bereikt tussen de verschillende kostensoorten zoals faalkosten, preventie- en beoordelingskosten.